بخش دوم آموزش دستورهای لینوکس رو شروع و در این قسمت میخواهیم یک سری دستورهای مدیریت سختافزار رو برای شما شرح خواهیم داد که توسط آنها میتوانید وضعیت روشن، خاموش و ریبوت سرور رو تحت کنترل داشته باشید.
اولین دستور init هست که توسط آن میتوان مد کارکرد سرور رو تغییر داد شش مد برای این دستور تعریف شده است که ۰ برای بردن سیستم به حالت shutdown مد ۱ حالت single user هست که معمولاً برای ریکاوری استفاده میشود، مد ۲ حالت multi user مد ۳ حالت multi user with networking مد ۴ بلا استفاده و تعریف نشده مد ۵ حالت گرافیکی سیستم که لینوکس معمولاً در این حالت کار میکند و با GUI بالا میآید و مد ۶ هم بردن لینوکس به حالت ریبوت هست مانند زمانی که شما دستور reboot رو وارد میکنید.
init 0
init 1
init 2
init 3
init 5
init 6
دستور بعدی logout هست که توسط این دستور مانند زمانی که به صورت گرافیکی از ویندوز logout میکنید عمل میکند.
logout
دستور reboot هم که دقیقاً مانند ریست کردن در ویندوز عمل میکند.
reboot
دستور shutdown هم که سیستم رو خاموش میکند ولی اگر با سوییچهای دیگه به کار برود میتواند عملکرد متفاوتی داشته باشد برای مثال دستور زیر سیستم رو ریبوت میکند.
shutdown -r now
آموزش دستورهای لینوکس از مدیریت و کنترل دایرکتوریها توضح داده خواهد شد که با دایرکتوریها کار کنیم.
دستور اول که یکی از مهمترین دستورها و بسیار هم پرکاربرد هست دستور cd هست این دستور مخفف کلمات change directory هست به این معنی در لینوکس برای رفتن از یک مسیر به یک دایرکتوری از این دستور باید استفاده شود.
در دستور زیر ما هر کجای ینوکس با این دستور وارد دایرکتوری خانه میشود که این دایرکتوری اطلاعات مربوط به هر یوزر رو نگهداری میکند.
cd /home
در لینوکس برای رفتن به یک شاخه قبلتر مانند زدن دکمه back در ویندوز جلوی دستور cd.. گذاشته میشود تا یک دایرکتوری به عقبتر برگردیم.
cd..
با زدن دستور زیر در محیط command line لینوکس نیز وارد home یوزر میشود، چون دستورها رو به عنوان یوزر root وارد میکنید دایرکتوری home شما root/ خواهد بود.
cd ~
با دستور cp هم در لینوکس میتوانید فایل یا دایرکتوری رو کپی کنید مانند راست کلیک و copy کردن یک آیتم و سپس paste در ویندوز عمل میکند.
cp 1.txt /home/1.txt
دستور بالا که کاملاً مشخص است توسط دستور زیر هم یک دایرکتوری رو عیناً با محتویات داخل آن را به جای دیگر کپی میکند.
cp /music /music2
توسط دستور ls میتوانید یک خروجی از دایرکتوری که در حال حاضر در آن هستید را بگیرید و هر فایل و دایرکتوری موجود در این دایرکتوری را مشاهده نمایید.
به دلیل اینکه در لینوکس سرور مانند ویندوز گرافیک معنا ندارد و همه کارها به صورت دستوری است. تا دستور ls وارد نشود هیچ خروجی شما نخواهید داشت و نمیدانید در یک دایرکتوری چه محتویاتی وجود دارد.
دستور ls دارای سوییچهای گوناگونی است که با زدن دستور man همانطور که توضیح داده شد میتوانید از آنها استفاده کنید ولی دستور ls با سوییچهای زیر به طور کامل جواب تمامی نیازهای شما را خواهد داد.
ls –lha
ls –lthra
اگر بخواهید در لینوکس یک دایرکتوری بسازید باید چیکار کنید؟ باید از دستور mkdir مخفف make directory استفاده کنید و سپس نام دایرکتوری را وارد نمایید در مثال زیر یک دایرکتوری با نام modireserver ساخته میشود.
mkdir modireserver
اگر بخواهید یک فایل یا یک دایرکتوری را در لینوکس جابهجا کنید مانند move در ویندوز از دستور mv استفاده میکنیم در مثال زیر من دایرکتوری modireserver رو به home به طور کامل منتقل میکنیم.
mv modireserver /home
اگر در لینوکس بخواهید ببینید در حال حاضر در چه دایرکتوری هستید از دستور pwd استفاده میکنیم با زدن این دستور لینوکس به شما دایرکتوری فعلی که در آن هستید رو به صورت absolute path نمایش خواهد داد.
pwd
توسط دستور rm میتوانید فایل و دایرکتوری را از روی سرور حذف کنید در استفاده از این دستور به شدت مراقب باشید چون در صورت اشتباه فایلهای سیستمی لینوکس رو پاک میکنید و کلیه اطلاعات شما از بین خواهد رفت.
rm modireserver
زمانی که دستور بالا را وارد کنید از شما سؤال خواهد شد که آیا مطمئن به حذف فایل هستید یا خیر و بعد تأیید این عمل انجام میشود ولی اگر بخواهید به صورت کامل و بدون هیچ سؤالی یک دایرکتوری را با محتویات داخل آن پاک کنید از سوییچهای این دستور به شکل زیر استفاده کنید.
rm –rf modireserver
اگر بخواهید در لینوکس یک فایل خالی با هر پسوندی بسازید هم از دستور touch میتوانید استفاده کنید البته در جلوتر خواهم گفت که با کمک ادیتورها هم میتوانید این کار رو انجام بدید.
touch test.txt
هرگاه بخواهید در لینوکس یک خروجی به شکل درختی از دایرکتوریها بگیرید دستور زیر یک نمای کلی از تمامی دایرکتوریها و زیر دایرکتوریهای آن به شما خواهد داد، این دستور کاربرد مدیریتی چندانی ندارد ولی برای کامل کردن آموزش دستورهای لینوکس و جامع شدن این بخش باید تمامی دستورها رو بیان نماییم.
tree